Plantatorzy, plantacje.

Cukrownia nie mogła by istnieć bez plantatorów buraka cukrowego. Jak już wspominano, pierwszym plantatorem, zobowiązanym na podstawie odpowiedniej umowy do dostarczania buraków był właściciel majątku Niedzielsko. Buraki zaczęli również uprawiać inni właściciele okolicznych majątków, włascicele indywidualni oraz dzierżawcy. W czasie pierwszej kampanii buraczanej przerobiono 19174 tony buraków. Uwzględniając, że były to pierwsze doświadczenia plantatorów, biorąc pod uwagę jakość materiału siewnego oraz ówczesną kulturę rolną można przyjąć, iż średnia wydajność buraka wynosiła ok. 30-35 ton z hektara. Oznacza to, że wówczas obsiano burakiem areał ok. 550 ha. W czasie pierwszej wojny światowej i do roku 1924 obszar plantacji wynosił ok. 1000 ha, a kampanie buraczane trwały od 17 do 35 dni. W 1915 roku kampanii buraczanej nie było, przeprowadzono natomiast kampanię ziemniaczaną. W latach następnych kampania buraczana była przeprowadzana po kampanii ziemniaczanej. W roku 1918 zrezygnowano z kampanii ziemniaczanych, a aparaturę sprzedano do Niemiec.

W 1936 roku zostaje założone i wpisane do rejestru stowarzyszeń i związków Urzędu Wojewódzkiego Łódzkiego pod nr 1383 Stowarzyszenie Plantatorów Buraka Cukrowego Cukrowni "Wieluń" w Wieluniu.

Założycielami Stowarzyszenia byli:

Chmyzowski Wincenty, Daszkiewicz Rajmund, Fiszer Tadeusz, Grodzicka Gabryela, Helmersen Ernest, Jacuńska Janina, Kamieński Lambert, Kosiński Zbigniew, Kozerski Tadeusz, Kręski Edward, Kręski Włodzimierz, Kurnatowski Wojciech, Murzynowski Feliks, Murzynowski Michał, Taczanowski Gustaw.

W dniu 12 lutego tegoż roku wybrano Zarząd Stowarzyszenia:

  • Prezes - Tadeusz Fiszer, Wielgie
  • Wiceprezes - Edwars Kręski, Masłowice

Członkowie Zarzadu

Murzynowski Michał - Wolnica, Kwieciński Tadeusz - Siemianiace (Siemkowice), Napieraj Józef - Wieluń, Skrzypecki Roch - Biała

Zastępcy

Zarzycki Włodzimierz - Biała, Bieżyński Ignacy - Dobrydział, Dawidowicz Józef - Draliny, Chałupka Józef - Widoradz.

Komisja Rewizyjna

Korzański Tadeusz - Konopnica, Kozierowski Edmund - Kierzyna, Pilarski Józef - Mokrsko.

Siedziba Stowarzyszenia mieściła się w Wieluniu, przy ul. Konstytucji 6.

Terenem działalności stowarzyszenia był obręb plantacji dla cukrowni "Wieluń" i obejmował powiaty: wieluński, kępiński, sieradzki, częstochowski, lubliniecki, łaski, radomszczański i tarnogórski. Członkami Stowarzyszenia Plantatorów Buraka Cukrowego mogli być "wszyscy plantatorzy buraka cukrowego bez różnicy płci i wyznania, zarówno należący do większej, średniej i mniejszej własności, jak i plantatorzy na gruntach dzierżawionych".. Stowarzyszenie prowadziło swą działalność do wybuchu II wojny światowej.

Kontynuatorem tamtego Stowarzyszenia jest Związek Plantatorów Buraka Cukrowego przy cukrowni "Wieluń" S.A. w Wieluniu.

Dnia 27 maja 1997 roku odbyło się zebranie założycielskie związku, na którym uchwalono i wybrano zarząd. W skład grupy założycielskiej wchodziło 20 osób. 27 czerwca 1997 r. roku wystąpiono do Sądu Rejonowego w Sieradzu z wnioskiem o rejestrację, którą uzyskano. Członami Związku mogą być zarówno plantatorzy, jak i osoby prawne. Terenem działania Związku jest rejon plantacyjny cukrowni "Wieluń".

Zarząd Związku w dniu 10 maja 2002 roku był następujący:

Mikołajczyk Stanisław - prezes,

Kowaliński Marian - wiceprezes,

Zawadzki Władysław - sekretarz,

Idasiak Karol - skarbnik,

Członkowie zarządu - Brodacki Piotr, Bartoszek Jarosław, Skoczylas Edmund.

W 2002 roku Związek zrzeszał 298 plantatorów, którzy łącznie obsiali burakiem pola o powierzchni 1342,22 ha.

Stowarzyszenie przetrwało swoją rodzimą cukrownię, gdyż limity buraka cukrowego z tego terenu nadal utrzymuje właściciel cukrowni - koncern Saint Louis Surce, a surowiec jest odbierany przez cukrownię Wróblin, w skład której wchodzi obecnie cukrownia "Wieluń".